Các Chỉ Số Đánh Giá Chức Năng Gan: Kiến Thức Cần Biết Để Bảo Vệ Sức Khỏe
Các chỉ số đánh giá chức năng gan là những thước đo quan trọng giúp phản ánh tình trạng sức khỏe và hoạt động của gan. Việc hiểu rõ các chỉ số này giúp phát hiện sớm các bệnh lý liên quan, từ đó bảo vệ và duy trì chức năng gan hiệu quả.
1. Tầm Quan Trọng Của Việc Đánh Giá Chức Năng Gan
Gan tham gia vào nhiều quá trình sinh hóa quan trọng:
-
Chuyển hóa chất dinh dưỡng: Gan chuyển hóa carbohydrate, lipid và protein để cung cấp năng lượng cho cơ thể.
-
Giải độc: Gan lọc và loại bỏ các chất độc hại khỏi máu.
-
Tổng hợp protein: Gan sản xuất các protein quan trọng như albumin và các yếu tố đông máu.
-
Lưu trữ vitamin và khoáng chất: Gan lưu trữ vitamin A, D, E, K và khoáng chất như sắt và đồng.
Khi gan bị tổn thương, các chức năng này bị ảnh hưởng, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Do đó, việc đánh giá chức năng gan thông qua các xét nghiệm là cần thiết để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
2. Các Nhóm Chỉ Số Đánh Giá Chức Năng Gan
Các chỉ số đánh giá chức năng gan được chia thành các nhóm chính:
2.1. Men Gan (Enzyme Gan)
Men gan là các enzyme do tế bào gan sản xuất, bao gồm:
-
ALT (Alanine Aminotransferase): Enzyme chủ yếu có trong gan, tăng cao khi tế bào gan bị tổn thương.
-
AST (Aspartate Aminotransferase): Enzyme có trong gan, tim, cơ và thận; tăng cao khi gan hoặc các cơ quan khác bị tổn thương.
-
GGT (Gamma-Glutamyl Transferase): Enzyme liên quan đến chuyển hóa acid amin và glutathione; tăng cao trong các bệnh lý gan mật.
-
ALP (Alkaline Phosphatase): Enzyme có trong gan, xương và nhau thai; tăng cao trong tắc mật hoặc bệnh lý xương.
2.2. Bilirubin
Bilirubin là sản phẩm phân hủy của hemoglobin từ hồng cầu:
-
Bilirubin toàn phần: Tổng lượng bilirubin trong máu.
-
Bilirubin trực tiếp: Bilirubin liên hợp, hòa tan trong nước, được gan bài tiết vào mật.
-
Bilirubin gián tiếp: Bilirubin không liên hợp, không hòa tan trong nước, được vận chuyển đến gan để chuyển hóa.
Tăng bilirubin gây vàng da, vàng mắt và nước tiểu sẫm màu.
2.3. Protein Gan
Gan tổng hợp nhiều protein quan trọng:
-
Albumin: Protein chính trong huyết tương, duy trì áp lực keo và vận chuyển các chất.
-
Globulin: Nhóm protein bao gồm kháng thể, tham gia vào hệ miễn dịch.
-
Thời gian Prothrombin (PT): Đánh giá khả năng đông máu; kéo dài khi gan bị tổn thương hoặc thiếu vitamin K.
2.4. Tiểu Cầu
Tiểu cầu là thành phần của máu, giúp cầm máu khi bị chảy máu. Số lượng tiểu cầu giảm trong xơ gan do lách to và giảm sản xuất trong tủy xương.
3. Ý Nghĩa Lâm Sàng Của Các Chỉ Số Chức Năng Gan
3.1. Men Gan
-
ALT và AST: Tăng cao trong viêm gan cấp, viêm gan mạn, gan nhiễm mỡ, xơ gan và ung thư gan. ALT tăng cao hơn AST trong viêm gan virus; AST tăng cao hơn ALT trong xơ gan do rượu.
-
GGT và ALP: Tăng cao trong tắc mật, viêm đường mật, sử dụng rượu bia nhiều. GGT tăng đơn độc có thể do sử dụng rượu hoặc thuốc.
3.2. Bilirubin
Tăng bilirubin toàn phần và trực tiếp trong tắc mật, viêm gan; tăng bilirubin gián tiếp trong tan máu hoặc rối loạn chuyển hóa bilirubin.
3.3. Protein Gan
-
Albumin: Giảm trong xơ gan, suy dinh dưỡng, hội chứng thận hư.
-
Globulin: Tăng trong viêm gan mạn, bệnh tự miễn.
-
Thời gian Prothrombin: Kéo dài trong suy gan, thiếu vitamin K, sử dụng thuốc chống đông.
3.4. Tiểu Cầu
Giảm tiểu cầu trong xơ gan, lách to, suy tủy xương, nhiễm virus.
4. Khi Nào Cần Thực Hiện Xét Nghiệm Chức Năng Gan?
Xét nghiệm chức năng gan được chỉ định trong các trường hợp:
-
Có triệu chứng nghi ngờ bệnh gan: vàng da, mệt mỏi, chán ăn, đau hạ sườn phải.
-
Tiền sử sử dụng rượu bia nhiều, dùng thuốc có hại cho gan.
-
Kiểm tra định kỳ cho người có nguy cơ cao: bệnh nhân viêm gan B, C, người béo phì, tiểu đường.
-
Theo dõi điều trị bệnh gan.
5. Phương Pháp Cải Thiện Và Bảo Vệ Chức Năng Gan
-
Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế rượu bia, thực phẩm nhiều dầu mỡ; tăng cường rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu protein.
-
Tập luyện thể dục đều đặn: Giúp duy trì cân nặng hợp lý và giảm mỡ gan.
-
Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Tránh tự ý dùng thuốc, đặc biệt là thuốc có hại cho gan.
-
Tiêm phòng viêm gan B: Bảo vệ gan khỏi virus viêm gan B.
-
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm các bất thường về chức năng gan.
6. Kết Luận
Các chỉ số đánh giá chức năng gan đóng vai trò then chốt trong việc theo dõi và chẩn đoán sức khỏe gan. Nắm bắt và hiểu rõ những chỉ số này sẽ giúp người bệnh chủ động chăm sóc gan, phát hiện sớm các bất thường và có hướng điều trị kịp thời, bảo vệ sức khỏe toàn diện.
Giải Độc Gan Bách Nhiên Mộc
Thành phần:
Bột Kim Ngân Hoa |
150mg |
Diệp Hạ Châu |
300mg |
Cà Gai Leo |
300mg |
Mã Đề |
235mg |
Quả Dứa Dại |
235mg |
Rau Má |
225mg |
Xạ Đen |
210mg |
Vỏ Vối Rừng |
176mg |
Công dụng:
-
Hỗ trợ giải độc gan, thanh nhiệt, làm mát gan.
-
Tăng cường chức năng gan, hỗ trợ bảo vệ gan khỏi các tác nhân độc hại.
-
Giảm các triệu chứng: mề đay, mẩn ngứa, vàng da, chán ăn, mệt mỏi do chức năng gan kém.
Liều dùng:
-
Ngày uống 2 lần, mỗi lần 3 viên.
*Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
📣 Tham gia Group để nhận tư vấn miễn phí từ BS chuyên khoa: https://www.facebook.com/groups/cosuckhoelacotatcacotatcacotatca/
📧 Email: thaoduocbachnhienmoc@gmail.com
🌐 Website: bachnhienmoc.com
📍 Địa chỉ: 78 Mặt Hồ Linh Quang, P. Văn Chương, Q. Đống Đa, Hà Nội
📞 Hotline: 038.608.06.08
Bách Nhiên Mộc mang sức khỏe và niềm vui đến mọi người dân Việt Nam!