Người đau dạ dày nên ăn gì, kiêng gì?
Đau dạ dày là tình trạng phổ biến tại Việt Nam, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe lâu dài. Một trong những yếu tố quan trọng giúp giảm nhẹ triệu chứng và hỗ trợ điều trị hiệu quả là chế độ ăn uống hợp lý. Vậy người đau dạ dày nên ăn gì, kiêng gì để cải thiện sức khỏe tiêu hóa, tránh biến chứng? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
1. Nguyên nhân và triệu chứng của người đau dạ dày
1.1. Nguyên nhân
Đau dạ dày (viêm loét dạ dày – tá tràng) xảy ra khi lớp niêm mạc dạ dày bị tổn thương do các yếu tố như:
- Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori – nguyên nhân phổ biến gây viêm loét.
- Thói quen ăn uống không khoa học: ăn không đúng giờ, bỏ bữa, ăn quá nhanh, ăn cay – nóng – chua thường xuyên.
- Căng thẳng kéo dài: stress làm tăng tiết axit trong dạ dày, gây tổn thương niêm mạc.
- Lạm dụng thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs).
- Hút thuốc lá và uống rượu bia.
2.2. Triệu chứng thường gặp
Người bị đau dạ dày có thể gặp các triệu chứng:
- Đau âm ỉ vùng thượng vị, đau có thể tăng khi đói hoặc sau khi ăn.
- Ợ hơi, ợ chua, buồn nôn.
- Chướng bụng, đầy hơi, cảm giác khó tiêu.
- Mệt mỏi, sút cân không rõ nguyên nhân.
- Trong trường hợp nặng, có thể nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen – dấu hiệu xuất huyết tiêu hóa cần cấp cứu.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng trong việc kiểm soát và hỗ trợ điều trị tình trạng này.
3. Người đau dạ dày nên ăn gì?
Dưới đây là những thực phẩm và món ăn giúp bảo vệ niêm mạc, trung hòa acid, dễ tiêu hóa mà người bị đau dạ dày nên ưu tiên bổ sung vào thực đơn hằng ngày:
3.1. Chuối chín
Chuối chín mềm, dễ tiêu và chứa nhiều pectin – một loại chất xơ hòa tan giúp làm dịu niêm mạc dạ dày, đồng thời thúc đẩy hoạt động tiêu hóa hiệu quả hơn. Chuối còn cung cấp kali, giúp cân bằng dịch vị và làm giảm hiện tượng cồn cào do tăng acid. Bạn có thể ăn chuối chín trực tiếp, kết hợp với sữa chua hoặc nấu chín nhẹ để dễ hấp thu hơn.
3.2. Gạo lứt, ngô, yến mạch
Các loại thực phẩm khô như gạo lứt, ngô, yến mạch rất giàu tinh bột phức, chất xơ và khoáng chất thiết yếu. Gạo lứt giúp điều hòa đường huyết và cải thiện tiêu hóa, tuy nhiên nên nấu mềm hoặc nấu cháo để dễ tiêu hơn. Ngô nên được luộc hoặc nấu súp, tránh ăn bắp rang hoặc chiên. Yến mạch rất phù hợp để nấu cháo buổi sáng, giúp giảm cảm giác đầy hơi và trung hòa acid hiệu quả.
3.3. Bạc hà
Bạc hà có đặc tính làm dịu và giảm co thắt dạ dày. Hợp chất menthol trong bạc hà giúp thư giãn cơ trơn tiêu hóa và giảm cảm giác buồn nôn, đầy hơi. Người đau dạ dày có thể uống trà bạc hà ấm sau bữa ăn hoặc thêm vài lá bạc hà tươi vào nước ấm để uống. Tuy nhiên, nếu bạn đang bị trào ngược dạ dày, nên sử dụng thận trọng vì bạc hà có thể khiến tình trạng trào ngược nặng hơn ở một số người.
3.4. Sữa chua
Sữa chua chứa probiotic – lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường miễn dịch. Sữa chua còn có khả năng làm dịu niêm mạc dạ dày và ức chế một phần hoạt động của vi khuẩn H. pylori. Người đau dạ dày nên ăn sữa chua sau bữa ăn khoảng 30 phút, chọn loại ít đường hoặc không đường, tránh ăn lạnh hoặc khi bụng đói.
3.5. Đậu bắp
Đậu bắp nổi tiếng với chất nhầy tự nhiên, giúp bao phủ và làm dịu lớp niêm mạc bị viêm loét. Bên cạnh đó, loại thực phẩm này còn chứa nhiều vitamin C, A, kali và chất xơ có lợi cho đường tiêu hóa. Bạn có thể chế biến đậu bắp bằng cách luộc, hấp hoặc nấu canh nhẹ. Tránh xào với nhiều dầu mỡ để không gây thêm áp lực lên dạ dày.
3.6. Táo
Táo chín hoặc táo nấu chín là lựa chọn tuyệt vời cho người đau dạ dày. Loại quả này giàu pectin giúp làm dịu hệ tiêu hóa, hỗ trợ làm lành tổn thương và thúc đẩy hoạt động tiêu hóa trơn tru. Nếu bạn thấy táo tươi hơi khó tiêu, có thể hấp hoặc nấu chín thành món tráng miệng mềm dễ ăn hơn, chẳng hạn như táo hấp quế hoặc cháo táo yến mạch.
3.7. Nước dưa
Nước ép dưa hấu hoặc nước ép dưa chuột giúp làm mát và trung hòa acid dạ dày. Với hàm lượng nước cao và tính kiềm nhẹ, loại nước ép này giúp giảm cảm giác nóng rát, đầy hơi và hỗ trợ thanh lọc cơ thể. Nên uống vào buổi sáng hoặc giữa các bữa ăn, không dùng khi lạnh hoặc để lâu trong tủ lạnh.
4. Người đau dạ dày nên kiêng gì?
Bên cạnh những thực phẩm có lợi, người bị đau dạ dày cũng cần kiêng khem nghiêm ngặt một số loại thực phẩm có thể làm tổn thương niêm mạc hoặc tăng tiết acid, bao gồm:
4.1. Thức ăn cay nóng
Các loại gia vị như ớt, tiêu, sa tế, gừng sống hoặc tỏi sống dễ gây kích ứng và làm tăng viêm trong dạ dày. Chúng còn làm chậm quá trình hồi phục nếu người bệnh đang bị loét dạ dày.
4.2. Thực phẩm chiên xào, nhiều dầu mỡ
Món ăn nhiều dầu mỡ khiến dạ dày phải co bóp mạnh để tiêu hóa, từ đó làm tăng áp lực lên vết loét. Thức ăn chiên còn chứa chất béo bão hòa, gây khó tiêu và đầy bụng, dễ dẫn đến trào ngược và rối loạn tiêu hóa.
4.3. Đồ ăn có tính acid cao
Trái cây chua như cam, chanh, bưởi, xoài xanh, dứa… chứa nhiều acid citric có thể gây kích thích mạnh niêm mạc dạ dày, đặc biệt nếu ăn khi đói. Ngoài ra, các loại nước ép có tính acid cũng nên hạn chế.
4.4. Cà phê, trà đặc, nước có gas
Caffeine trong cà phê và trà đặc kích thích tiết acid mạnh, làm trầm trọng tình trạng viêm hoặc loét dạ dày. Nước ngọt có gas cũng gây đầy hơi, chướng bụng và làm yếu cơ thắt thực quản dưới – tăng nguy cơ trào ngược.
4.5. Rượu, bia và thuốc lá
Rượu và bia có thể phá hủy lớp nhầy bảo vệ dạ dày, gây kích ứng, viêm loét và làm chậm quá trình hồi phục. Hút thuốc làm giảm lưu lượng máu đến dạ dày, gây chậm lành vết loét và tăng nguy cơ biến chứng.
4.6. Thực phẩm sống, tái, lên men
Các món như gỏi cá, thịt tái, kim chi, dưa muối… dễ gây rối loạn tiêu hóa, làm phát sinh khí, chướng bụng. Đặc biệt, nếu vệ sinh không đảm bảo, những thực phẩm này còn có nguy cơ nhiễm khuẩn gây viêm dạ dày cấp tính.
5. Kết luận
Người đau dạ dày nên ăn gì? Việc xây dựng chế độ ăn phù hợp không chỉ giúp giảm triệu chứng đau dạ dày, mà còn hỗ trợ hiệu quả quá trình phục hồi và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm như loét, xuất huyết hay ung thư dạ dày. Người đau dạ dày nên ưu tiên các thực phẩm mềm, dễ tiêu, trung hòa acid và bảo vệ niêm mạc, đồng thời cần tránh xa các món ăn kích thích hoặc gây tổn thương cho hệ tiêu hóa.
Dạ Dày Bách Nhiên Mộc
Thành phần:
Công dụng:
Đối tượng sử dụng
Cách dùng:
Lưu ý:
Hãy cùng Bách Nhiên Mộc đồng hành trên hành trình mang sức khỏe và niềm vui đến cho mọi người dân Việt Nam, bởi sức khỏe là tài sản quý giá nhất của mỗi con người.
📣 Tham gia Group để nhận tư vấn miễn phí từ BS chuyên khoa: https://www.facebook.com/groups/cosuckhoelacotatcacotatcacotatca/
📧 Email: thaoduocbachnhienmoc@gmail.com
🌐 Website: bachnhienmoc.com
📍 Địa chỉ: 78 Mặt hồ Linh Quang, Phường Văn Chương, Quận Đống Đa, TP Hà Nội
📞 Hotline: 038.608.06.08
Bách Nhiên Mộc - Thương hiệu thảo dược thiên nhiên vì sức khoẻ cộng đồng!