Gan nhiễm mỡ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa hiệu quả

Gan nhiễm mỡ không chỉ gặp ở người uống nhiều rượu bia mà còn xuất hiện ở cả người trẻ, ít vận động hay thừa cân. Bệnh tiến triển âm thầm, nhưng nếu chủ quan, lá gan có thể phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm.

1. Gan nhiễm mỡ là gì?

Gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo tích tụ quá mức trong tế bào gan, chiếm trên 5–10% trọng lượng gan. Hiểu một cách đơn giản, đây là khi “lá gan bị phủ một lớp mỡ dày”, khiến cơ quan này khó thực hiện trọn vẹn chức năng chuyển hóa và giải độc.

Điều đáng lo ngại là gan nhiễm mỡ ngày càng phổ biến, không chỉ gặp ở người uống nhiều rượu bia mà còn ở cả người trẻ, nhân viên văn phòng, hay người thừa cân, ít vận động. Nếu không được kiểm soát kịp thời, tình trạng này có thể tiến triển thành viêm gan, xơ gan, thậm chí ung thư gan.

Gan nhiễm mỡ được chia thành hai dạng chính:

• Gan nhiễm mỡ do rượu (AFLD): liên quan trực tiếp đến việc lạm dụng rượu bia.
• Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD): thường gắn với béo phì, tiểu đường type 2, mỡ máu cao, chế độ ăn uống không hợp lý.

2. Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng gan tích tụ mỡ, trong đó phổ biến nhất là:

• Rượu bia: Uống nhiều và thường xuyên sẽ làm gan phải tăng cường chuyển hóa ethanol, gây tổn thương tế bào gan và tích tụ mỡ.
• Thừa cân, béo phì: Người có chỉ số BMI cao dễ mắc gan nhiễm mỡ, đặc biệt khi mỡ tập trung ở vùng bụng.
• Tiểu đường và rối loạn mỡ máu: Insulin trong cơ thể hoạt động kém hiệu quả, dẫn đến tăng tích trữ chất béo trong gan.
• Chế độ ăn uống thiếu khoa học: Ăn nhiều đồ chiên rán, thức ăn nhanh, nước ngọt có gas, bánh kẹo chứa nhiều đường dễ làm gan bị “quá tải”.
• Ít vận động: Lối sống tĩnh tại khiến năng lượng không được tiêu hao, chất béo dư thừa tích tụ trong gan.
• Nguyên nhân khác: Giảm cân quá nhanh, lạm dụng thuốc (kháng sinh, corticoid, thuốc hạ mỡ máu), yếu tố di truyền.

3. Triệu chứng của gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ thường tiến triển âm thầm, hầu hết người bệnh không có dấu hiệu rõ ràng ở giai đoạn đầu. Điều này khiến nhiều người chủ quan, chỉ phát hiện khi bệnh đã trở nặng.

Một số biểu hiện thường gặp:

• Mệt mỏi, suy nhược, giảm khả năng tập trung.
• Ăn uống kém ngon, đầy bụng, buồn nôn.
• Đau tức nhẹ ở vùng hạ sườn phải.
• Bụng trướng, khó chịu.

Khi gan nhiễm mỡ tiến triển nặng hơn, có thể xuất hiện:

• Vàng da, vàng mắt.
• Sụt cân bất thường.
• Nước tiểu sẫm màu.

Những triệu chứng này không đặc hiệu, dễ bị nhầm với các bệnh lý khác. Chính vì thế, việc tầm soát định kỳ là cực kỳ quan trọng để phát hiện sớm.

4. Các cấp độ gan nhiễm mỡ

Đây là giai đoạn nhẹ nhất, lượng mỡ tích tụ chưa nhiều và gan vẫn hoạt động bình thường. 

Gan nhiễm mỡ độ 1

Thường không có triệu chứng, người bệnh chỉ phát hiện tình cờ khi đi khám sức khỏe. Nếu thay đổi lối sống đúng cách, gan có thể hồi phục hoàn toàn.

Gan nhiễm mỡ độ 2

Lượng mỡ trong gan đã tăng lên, gây rối loạn chức năng gan và có dấu hiệu viêm. Người bệnh có thể thấy mệt mỏi, đau tức hạ sườn phải. Ở giai đoạn này, gan đã bắt đầu có nguy cơ tiến triển thành xơ gan nếu không điều trị kịp thời.

Gan nhiễm mỡ độ 3

Đây là mức độ nặng nhất, gan bị tổn thương nhiều, tế bào gan chết dần và mô xơ hình thành. Người bệnh có thể bị vàng da, sụt cân, bụng to do cổ trướng. Nguy cơ biến chứng thành xơ gan và ung thư gan là rất cao.

5. Biến chứng nguy hiểm của gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ tưởng chừng “lành tính” nhưng thực tế lại tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng:

• Viêm gan nhiễm mỡ: Khi mỡ gây viêm và tổn thương tế bào gan.
• Xơ gan: Mô xơ thay thế tế bào gan khỏe mạnh, gan mất dần chức năng.
• Ung thư gan: Thường xuất hiện trên nền xơ gan lâu năm.
• Rối loạn chuyển hóa: Người bị gan nhiễm mỡ dễ mắc bệnh tim mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp.

Chính vì vậy, việc kiểm soát gan nhiễm mỡ từ sớm là điều vô cùng cần thiết.

6. Cách điều trị và kiểm soát gan nhiễm mỡ

Hiện chưa có thuốc đặc trị hoàn toàn cho gan nhiễm mỡ. Phương pháp điều trị chủ yếu là thay đổi lối sống và kiểm soát các yếu tố nguy cơ.

Thay đổi lối sống

• Giảm cân khoa học: Duy trì mức giảm 0,5–1kg mỗi tuần. Giảm cân quá nhanh có thể làm bệnh nặng thêm.
• Tăng cường vận động: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần. Các môn như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội rất hữu ích.
• Ngừng uống rượu bia: Đây là bước quan trọng nhất để gan hồi phục.

Chế độ ăn uống hợp lý

• Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt.
• Hạn chế thức ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ, đồ ngọt.
• Bổ sung cá béo (cá hồi, cá ngừ), các loại hạt giàu omega-3.
• Uống đủ nước, tránh nước ngọt có gas và đồ uống nhiều đường.

Kiểm soát bệnh lý kèm theo

• Kiểm soát đường huyết ở bệnh nhân tiểu đường.
• Giữ mỡ máu trong ngưỡng an toàn.
• Theo dõi huyết áp đều đặn.

Dùng thuốc theo chỉ định

Một số thuốc có thể được bác sĩ kê để kiểm soát mỡ máu, cải thiện độ nhạy insulin hoặc hỗ trợ gan. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hay thực phẩm chức năng khi chưa tham khảo ý kiến chuyên môn.

7. Phòng ngừa gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu duy trì lối sống khoa học:

• Ăn uống điều độ, hạn chế rượu bia và thực phẩm nhiều dầu mỡ.
• Duy trì cân nặng hợp lý, không để thừa cân, béo phì.
• Vận động thường xuyên để tiêu hao năng lượng dư thừa.
• Hạn chế dùng thuốc không cần thiết, đặc biệt là thuốc có hại cho gan.
• Khám sức khỏe định kỳ, theo dõi men gan và chức năng gan.
  

8. Kết luận

Gan nhiễm mỡ không phải căn bệnh xa lạ, nhưng lại dễ bị bỏ quên vì ít triệu chứng rõ ràng. Đừng để đến khi lá gan lên tiếng mới bắt đầu lo lắng. Chăm sóc gan không khó – chỉ cần một bữa ăn thanh đạm hơn, một chút vận động mỗi ngày và hạn chế rượu bia. Đó là cách đơn giản nhất để bảo vệ cơ thể khỏi những biến chứng nguy hiểm, đồng thời trao cho chính mình một cuộc sống nhẹ nhàng, khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng.

Giải độc gan Bách Nhiên Mộc

Thành phần

Trong mỗi viên có chứa: 144,4mg cao khô chiết xuất từ hỗn hợp nguyên liệu:
- Bột Kim ngân hoa: 150mg
- Diệp hạ châu : 300mg
- Cà gai leo : 300mg
- Mã đề : 235mg
- Quả dứa dại : 235mg
- Rau má : 225mg
- Xạ đen : 210mg
- Vỏ Vối rừng : 176mg

Công dụng:

Hỗ trợ giải độc gan, mát gan, tăng cường chức năng gan. Hỗ trợ giảm triệu chứng: mề đay, mẩn ngứa, vàng da, chán ăn, mệt mỏi do chức năng gan kém.

Đối tượng sử dụng:

Người uống rượu bia, thuốc có hại cho gan. Người có các triệu chứng: mề đay, mẩn ngứa, vàng da, chán ăn do chức năng gan kém.

Cách dùng:

Ngày uống 2 lần, mỗi lần 3 viên.

Lưu ý:

• Không sử dụng cho phụ nữ có thai, người mẫn cảm, kiêng kỵ với bất kỳ thành phần nào của sản phẩm. Người già thận kém, đái đêm nhiều không nên dùng. Người đang dùng thuốc tham khảo ý kiến bác sĩ, dược sĩ trước khi dùng.
• Thực phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh
• Bảo quản: Để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp, nhiệt độ dưới 30°C. Để xa tầm tay trẻ em.

📣 Tham gia Group để nhận tư vấn miễn phí từ BS chuyên khoa: https://www.facebook.com/groups/cosuckhoelacotatcacotatcacotatca/
📧 Email: thaoduocbachnhienmoc@gmail.com
🌐 Website: bachnhienmoc.com
📍 Địa chỉ: 78 Mặt Hồ Linh Quang, P. Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Hà Nội
📞 Hotline: 038.608.06.08

Bách Nhiên Mộc mang sức khỏe và niềm vui đến mọi người dân Việt Nam!