Nội soi dạ dày là gì? Khi nào nên nội soi dạ dày?
Nội soi dạ dày là gì? Đây là kỹ thuật y khoa hiện đại giúp bác sĩ quan sát trực tiếp niêm mạc dạ dày – tá tràng để chẩn đoán và điều trị nhiều bệnh lý tiêu hóa. Phương pháp này thường được chỉ định khi người bệnh có các triệu chứng như đau bụng, ợ chua, buồn nôn hay nghi ngờ viêm loét, polyp, ung thư dạ dày.
1. Nội soi dạ dày là gì?
Nội soi dạ dày là một kỹ thuật y học hiện đại sử dụng ống nội soi mềm, đầu có gắn camera siêu nhỏ và nguồn sáng để đưa qua đường miệng hoặc mũi vào thực quản, dạ dày và tá tràng. Nhờ đó, bác sĩ có thể quan sát trực tiếp niêm mạc bên trong, phát hiện tổn thương hoặc lấy mẫu sinh thiết khi cần.
Mục đích chính của nội soi dạ dày là chẩn đoán và điều trị:
- Chẩn đoán: phát hiện sớm các bệnh lý như viêm loét dạ dày – tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản, polyp, dị sản hoặc ung thư.
- Điều trị: cầm máu ổ loét, cắt polyp, lấy dị vật, nong hẹp thực quản…
So với các phương pháp thăm khám khác như siêu âm bụng hay chụp X-quang, nội soi dạ dày vượt trội hơn nhờ hình ảnh trực tiếp, rõ nét, cho phép can thiệp ngay trong quá trình nội soi. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác chỉ mang tính gợi ý, không thể thay thế hoàn toàn nội soi.
2. Khi nào cần nội soi dạ dày?
Không phải ai cũng cần nội soi, nhưng trong những trường hợp dưới đây, bác sĩ thường chỉ định:
- Các triệu chứng gợi ý bệnh lý dạ dày:
- Đau vùng thượng vị, nóng rát, cồn cào.
- Buồn nôn, nôn ra máu.
- Ợ chua, đầy hơi, khó tiêu kéo dài.
- Sụt cân nhanh không rõ nguyên nhân.
- Đi ngoài phân đen, mùi khẳn đặc trưng.
- Đối tượng nguy cơ cao:
- Người có tiền sử viêm loét dạ dày – tá tràng.
- Gia đình có người mắc ung thư dạ dày.
- Người thường xuyên hút thuốc, uống rượu bia, ăn mặn.
- Người trên 40 tuổi có biểu hiện rối loạn tiêu hóa mạn tính.
- Nội soi tầm soát:
Nội soi dạ dày không chỉ dành cho người có triệu chứng. Ngày nay, các chuyên gia khuyến cáo nội soi tầm soát cho nhóm nguy cơ cao nhằm phát hiện sớm ung thư dạ dày, khi bệnh chưa có biểu hiện rõ ràng.
3. Các phương pháp nội soi dạ dày hiện nay
Hiện nay y học hiện đại rất phát triển mang đến nhiều lựa chọn cho người bệnh, phù hợp với từng nhu cầu:
3.1. Nội soi dạ dày thường (qua đường miệng)
- Có thể thực hiện không gây mê: bệnh nhân tỉnh táo, cảm giác khó chịu ở cổ họng, dễ buồn nôn.
- Hoặc có gây mê/tê: bệnh nhân ngủ ngắn, không cảm thấy đau hay khó chịu, tỉnh lại sau vài phút.
3.2. Nội soi dạ dày qua đường mũi
Ống soi nhỏ hơn, đưa qua mũi nên hạn chế phản xạ nôn, bệnh nhân vẫn tỉnh táo. Tuy nhiên, phương pháp này đôi khi gây ngạt mũi, chảy máu nhẹ, và không phù hợp với người bị lệch vách ngăn.
3.3. Nội soi dạ dày bằng viên nang
Bệnh nhân nuốt viên nang siêu nhỏ có gắn camera, thiết bị sẽ ghi lại hàng nghìn hình ảnh khi đi qua hệ tiêu hóa. Đây là phương pháp không xâm lấn, rất thoải mái, nhưng chi phí cao và không cho phép can thiệp điều trị ngay.
3.4. So sánh ưu – nhược điểm
- Nội soi thường: phổ biến, chi phí vừa phải, có thể vừa chẩn đoán vừa điều trị. Nhược điểm là gây khó chịu nếu không gây mê.
- Nội soi qua mũi: ít buồn nôn, phù hợp người không muốn gây mê, nhưng hình ảnh không rõ bằng đường miệng.
- Nội soi viên nang: tiện lợi, không đau, song chi phí cao và không thực hiện sinh thiết hoặc điều trị.
4. Quy trình nội soi dạ dày
Để quá trình nội soi diễn ra an toàn và chính xác, người bệnh cần chuẩn bị và tuân thủ đúng hướng dẫn.
4.1. Chuẩn bị trước khi nội soi
- Nhịn ăn: ít nhất 6 – 8 tiếng trước thủ thuật để dạ dày rỗng.
- Ngưng thuốc: thông báo cho bác sĩ về thuốc đang dùng, đặc biệt là thuốc chống đông, tiểu đường.
- Kiểm tra sức khỏe: đo huyết áp, mạch, tình trạng toàn thân.
4.2. Các bước tiến hành
- Bệnh nhân nằm nghiêng trái trên bàn soi.
- Gây tê họng hoặc gây mê ngắn (tùy phương pháp).
- Bác sĩ đưa ống soi qua miệng hoặc mũi, quan sát thực quản – dạ dày – tá tràng.
- Có thể lấy mẫu sinh thiết, cầm máu hoặc can thiệp điều trị nếu cần.
- Kết thúc nội soi, bệnh nhân nghỉ ngơi và theo dõi tại chỗ trong vài phút đến 1 giờ.
4.3. Cảm giác trong và sau khi nội soi
- Nếu không gây mê: có cảm giác vướng, buồn nôn khi ống soi đi qua họng.
- Nếu gây mê: hoàn toàn không đau, sau soi có thể hơi khô họng, đầy bụng nhẹ.
- Các triệu chứng này thường thoáng qua và biến mất sau vài giờ.
5. Nội soi dạ dày có đau không?
Đây là thắc mắc phổ biến khi tìm hiểu nội soi dạ dày là gì.
- Trải nghiệm thực tế: đa số bệnh nhân mô tả nội soi không gây đau, chỉ hơi khó chịu.
- Khác biệt giữa nội soi thường và nội soi gây mê:
- Không gây mê: bệnh nhân tỉnh táo, cảm giác vướng, nôn khan.
- Gây mê: thoải mái, không cảm giác gì trong suốt quá trình.
- Cách giảm khó chịu: chọn cơ sở uy tín, bác sĩ giàu kinh nghiệm, sử dụng ống soi hiện đại, tuân thủ hướng dẫn trước và sau nội soi.
6. Lời khuyên sau khi nội soi dạ dày
Sau khi biết nội soi dạ dày là gì, người bệnh cũng cần nắm rõ cách chăm sóc để hồi phục nhanh chóng:
- Chế độ ăn uống:
- Nghỉ ngơi 1 – 2 giờ trước khi ăn lại.
- Ăn thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu trong 24 giờ đầu.
- Tránh rượu bia, cà phê, đồ cay nóng.
- Sinh hoạt:
- Không làm việc nặng ngay sau nội soi, đặc biệt nếu vừa gây mê.
- Uống đủ nước, ngủ đủ giấc để niêm mạc dạ dày nhanh phục hồi.
- Khi nào cần tái khám:
- Nếu bác sĩ chỉ định sinh thiết, cần quay lại lấy kết quả.
- Định kỳ nội soi lại nếu có viêm loét, polyp hoặc yếu tố nguy cơ cao.
- Dấu hiệu bất thường cần cấp cứu ngay:
- Đau bụng dữ dội, nôn ra máu, đi ngoài phân đen.
- Khó thở, sốt cao, mệt lả sau khi nội soi.
7. Kết luận
Qua bài viết, bạn đã hiểu rõ nội soi dạ dày là gì, khi nào nên thực hiện, các phương pháp hiện nay, quy trình cũng như những điều cần lưu ý trước và sau thủ thuật. Đây là kỹ thuật an toàn, hiệu quả, giúp phát hiện và điều trị sớm nhiều bệnh lý nguy hiểm, đặc biệt là ung thư dạ dày.
Dạ Dày Bách Nhiên Mộc
Thành phần:
Công dụng:
Đối tượng sử dụng:
Cách dùng:
Lưu ý:
Hãy cùng Bách Nhiên Mộc đồng hành trên hành trình mang sức khỏe và niềm vui đến cho mọi người dân Việt Nam, bởi sức khỏe là tài sản quý giá nhất của mỗi con người.
📣 Tham gia Group để nhận tư vấn miễn phí từ BS chuyên khoa: https://www.facebook.com/groups/cosuckhoelacotatcacotatcacotatca/
📧 Email: thaoduocbachnhienmoc@gmail.com
🌐 Website: bachnhienmoc.com
📍 Địa chỉ: 78 Mặt hồ Linh Quang, Phường Văn Chương, Quận Đống Đa, TP Hà Nội
📞 Hotline: 038.608.06.08
Bách Nhiên Mộc - Thương hiệu thảo dược thiên nhiên vì sức khoẻ cộng đồng!