Ăn chay có bị bệnh gout không là thắc mắc phổ biến của nhiều người đang theo đuổi lối sống lành mạnh. Dù chế độ ăn chay giúp hạn chế thịt – nguồn purin cao – nhưng nếu không ăn uống hợp lý, bạn vẫn có nguy cơ bị gout do dư thừa đạm thực vật hoặc chọn sai thực phẩm.

1. Gout là gì và cơ chế gây bệnh?

Gout là một dạng viêm khớp xảy ra khi nồng độ axit uric trong máu tăng cao và hình thành các tinh thể urat lắng đọng tại khớp, gây viêm, sưng đỏ và đau nhức dữ dội. Axit uric là sản phẩm phụ trong quá trình phân giải purin – chất có mặt trong hầu hết các loại thực phẩm, đặc biệt là thịt đỏ, hải sản, nội tạng và cả đạm thực vật như các loại đậu.

Khi các tế bào trong cơ thể già đi và chết đi, purin sẽ được chuyển hóa thành axit uric – sản phẩm cuối của quá trình chuyển hóa – và được đào thải chủ yếu qua nước tiểu. Axit uric có hai nguồn: nội sinh (do tế bào tự phân hủy trong cơ thể, khoảng 300–400mg/ngày) và ngoại sinh (từ thực phẩm chứa nhiều purin như thịt đỏ, nội tạng, măng tây…). Khi lượng axit uric tăng cao kéo dài, có thể kết tinh thành muối urat gây viêm khớp.

Bệnh gout không chỉ gây đau nhức dữ dội mà còn ảnh hưởng lâu dài đến chức năng khớp, thận và tim mạch nếu không được kiểm soát kịp thời.

2. Ăn chay có bị bệnh gout không?

Chế độ ăn chay giúp giảm lượng purin từ thịt động vật, từ đó có thể góp phần làm giảm nguy cơ bị gout. Tuy nhiên, nếu bạn nghĩ rằng cứ ăn chay là “an toàn tuyệt đối” thì đó là một quan niệm sai lầm.

Các lý do ăn chay vẫn có thể gây ra gout:

1. Tiêu thụ quá nhiều đạm thực vật

• Đậu phụ, đậu nành, lạc, mè, các loại hạt… đều là thực phẩm giàu đạm.

• Đạm này khi được chuyển hóa trong cơ thể vẫn tạo ra purin và làm tăng axit uric.

• Việc ăn quá nhiều đậu hũ hằng ngày có thể gây thừa purin mà người ăn chay không hề hay biết.

2. Một số rau củ cũng chứa nhiều purin

• Măng tre, măng tây, rau mầm, giá đỗ, dọc mùng… đều là thực vật nhưng có thể làm tăng acid uric trong máu.

• Đặc biệt, măng tươi còn chứa một chất độc tự nhiên là axit xyanhydric, có thể gây ngộ độc nếu không sơ chế đúng cách.

3. Ăn chay không đa dạng thực phẩm

• Người mới ăn chay thường có xu hướng lặp lại các món đậu, măng, nấm để thay thịt.

• Điều này dễ dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng và gây rối loạn chuyển hóa purin.

4. Uống ít nước, ăn mặn

• Uống không đủ nước khiến cơ thể không đào thải kịp axit uric ra ngoài.

• Ăn mặn làm tăng gánh nặng cho thận – cơ quan chính giúp bài tiết axit uric.

3. Chế độ ăn cho người bệnh gout

3.1. Thực phẩm nên dùng cho người bị bệnh Gout

• Uống đủ nước mỗi ngày giúp làm loãng và hỗ trợ quá trình đào thải axit uric qua đường tiết niệu, từ đó hạn chế nguy cơ hình thành tinh thể urat.

• Bổ sung trái cây giàu vitamin C như cam, kiwi, dâu tây, ổi… có thể giúp hỗ trợ chức năng thận và làm giảm nồng độ axit uric.

• Ăn nhiều rau củ tươi như súp lơ, cải xanh, dưa leo, rau cần… giúp tăng lượng chất xơ, hỗ trợ chuyển hóa và kiểm soát axit uric hiệu quả.

• Ưu tiên thực phẩm ít purin, bao gồm thịt trắng như ức gà, cá nước ngọt; đồng thời bổ sung lượng hợp lý tinh bột từ gạo, khoai, bún, ngũ cốc.

• Chọn dầu thực vật lành mạnh như dầu ô liu, dầu vừng, dầu hướng dương để chế biến món ăn, thay vì sử dụng mỡ động vật.

• Hạn chế chiên rán, nên ưu tiên các cách chế biến như hấp, luộc để giữ trọn dinh dưỡng và giảm lượng chất béo bão hòa không tốt.

• Giữ cân nặng hợp lý, vì thừa cân có thể làm giảm khả năng đào thải axit uric, đồng thời tăng nguy cơ đề kháng insulin – yếu tố khiến bệnh Gout tiến triển nặng hơn. Việc kiểm soát cân nặng nên được thực hiện thông qua ăn uống hợp lý và vận động thường xuyên.

3.2. Thực phẩm nên tránh trong chế độ ăn của người Gout

• Tránh các món chứa hàm lượng purin cao, đặc biệt là nội tạng động vật, thịt chó, các loại hải sản như cua, ghẹ, tôm, và động vật có vỏ như hến, ốc.

• Kiêng rượu bia, vì chúng làm tăng sản sinh axit uric và cản trở quá trình đào thải của thận.

• Một số loại rau cần hạn chế gồm nấm, măng tây, rau bina (rau chân vịt) do có thể làm tăng axit uric khi sử dụng nhiều.

• Thực phẩm chua, lên men như cà muối, dưa chua… nên hạn chế vì chúng có thể kích thích tăng axit uric trong máu.

• Giảm tối đa chất béo động vật, nên chọn thịt nạc thay cho thịt mỡ, loại bỏ da trước khi chế biến để giảm bớt chất béo bão hòa.

• Tránh gia vị cay nóng như ớt, tiêu vì chúng có thể làm tăng cảm giác nóng rát và gây kích ứng vùng khớp đang bị viêm.

4. Kết luận

Ăn chay có bị bệnh gout không? Câu trả lời là có thể, nếu bạn không xây dựng chế độ ăn một cách khoa học. Bỏ thịt không có nghĩa là loại bỏ được purin, bởi nhiều thực phẩm thực vật cũng chứa chất này. Để phòng tránh gout khi ăn chay, hãy đa dạng món ăn, kiểm soát đạm thực vật, uống nhiều nước và bổ sung đầy đủ dưỡng chất.

TPBVSK An Phong Bách Nhiên Mộc

Thành phần

Trong 1 viên có chứa 268mg cao khô chiết xuất từ 3485,5mg hỗn hợp nguyên liệu (tỷ lệ chiết xuất 1:13):

Dây gắm (Gnetum montanum) ............................................. 563mg

Dây đau xương ......................................................................... 450mg

Hạ khô thảo .............................................................................. 450mg

Hy thiêm ..................................................................................... 360mg

Ngưu tất ....................................................................................... 300mg

Đương quy .................................................................................. 300mg

Độc hoạt ....................................................................................... 300mg

Râu mèo ....................................................................................... 200mg

Thổ phục linh .............................................................................. 120mg

Trần bì ............................................................................................ 100mg

Tang chi ........................................................................................... 80mg

Cam thảo (Glycyrrhiza uralensis) .............................................. 50mg

Hậu phác nam ............................................................................... 50mg

Tỳ giải ............................................................................................... 50mg

Thương truật .................................................................................. 12,5mg

Bột Nghệ vàng ................................................................................ 80mg

Cao khô bàng hôi ............................................................................ 50mg

(Terminalia bellirica extract; tỉ lệ 10:1)

Phụ liệu: vỏ nang gelatin, chất bảo quản: sodium benzoate, chất chống đóng vón: bột talc, magnesium stearate, calcium carbonate.
Khối lượng trung bình viên: 650mg ± 7,5% (đã bao gồm vỏ nang)

Công dụng: Hỗ trợ giảm acid uric, hỗ trợ giảm triệu chứng sưng đau do gout.

Đối tượng sử dụng: Người lớn có acid uric máu cao, người bị gout.

Cách dùng: Người lớn uống 2 viên/lần × 2 lần/ngày

Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

📣 Tham gia Group để nhận tư vấn miễn phí từ BS chuyên khoa: https://www.facebook.com/groups/cosuckhoelacotatcacotatcacotatca/
📧 Email: thaoduocbachnhienmoc@gmail.com
🌐 Website: bachnhienmoc.com
📍 Địa chỉ: 78 Mặt Hồ Linh Quang, P. Văn Chương, Q. Đống Đa, Hà Nội
📞 Hotline: 038.608.06.08

Bách Nhiên Mộc mang sức khỏe và niềm vui đến mọi người dân Việt Nam!