Đái tháo đường biến chứng thần kinh là một trong những hậu quả nguy hiểm và phổ biến nhất ở người mắc tiểu đường lâu năm. Tình trạng này không chỉ gây đau đớn, tê bì mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống và khả năng vận động của người bệnh.

1. Biến chứng thần kinh tiểu đường là gì?

Biến chứng thần kinh tiểu đường là tình trạng tổn thương dây thần kinh do mức đường huyết cao kéo dài gây ra. Tình trạng này ảnh hưởng đến khoảng 50% người bệnh đái tháo đường và có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào trong hệ thần kinh. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến đau đớn, mất cảm giác, rối loạn chức năng cơ thể và tăng nguy cơ loét, nhiễm trùng, thậm chí cắt cụt chi.

2. Nguyên nhân gây biến chứng thần kinh ở người tiểu đường

2.1 Đường huyết cao kéo dài

Khi mức đường huyết luôn duy trì ở mức cao, cơ thể sẽ sản sinh ra các sản phẩm chuyển hóa độc hại như sorbitol và fructose. Những chất này tích tụ trong dây thần kinh, gây tổn thương lớp bảo vệ và làm suy giảm dẫn truyền tín hiệu thần kinh.

2.2 Thiếu máu nuôi dây thần kinh

Đường huyết cao cũng khiến các mao mạch nhỏ nuôi dưỡng dây thần kinh bị hẹp lại, lưu thông máu giảm, khiến dây thần kinh không được cung cấp đủ oxy và dưỡng chất.

2.3 Tác động từ các yếu tố nguy cơ khác

Ngoài đường huyết cao, các yếu tố khác như hút thuốc lá, uống rượu, béo phì, huyết áp cao, cholesterol cao, bệnh thận mạn tính và thời gian mắc tiểu đường kéo dài đều làm tăng nguy cơ mắc biến chứng thần kinh.

3. Các loại biến chứng thần kinh tiểu đường và dấu hiệu nhận biết

3.1 Biến chứng thần kinh ngoại biên

Đây là loại phổ biến nhất, ảnh hưởng chủ yếu đến tay và chân, đặc biệt là bàn chân.

Triệu chứng thường gặp:

• Tê bì, ngứa ran như kiến bò.

• Cảm giác nóng rát hoặc đau nhức.

• Mất cảm giác với nhiệt độ, chấn thương nhẹ.

• Yếu cơ hoặc co rút.

3.2 Biến chứng thần kinh khu trú

Loại biến chứng này thường xuất hiện đột ngột và chỉ ảnh hưởng đến một dây thần kinh cụ thể.

Triệu chứng có thể gồm:

• Liệt mặt một bên.

• Đau vùng ngực, vai, hông hoặc cẳng tay.

• Rối loạn thị lực, mờ mắt do ảnh hưởng đến thần kinh mắt.

3.3 Biến chứng thần kinh gần

Loại này ảnh hưởng đến dây thần kinh vùng đùi, hông, mông. Thường gặp ở người cao tuổi hoặc người mắc tiểu đường type 2 lâu năm.

Biểu hiện bao gồm:

• Đau dữ dội ở vùng đùi, bụng hoặc mông.

• Yếu cơ đùi, khó đứng dậy hoặc bước đi.

• Giảm cân không rõ nguyên nhân.

3.4 Biến chứng thần kinh tự chủ

Loại biến chứng này ảnh hưởng đến các dây thần kinh điều khiển chức năng vô thức như nhịp tim, tiêu hóa, tiểu tiện và tình dục.

Triệu chứng nhận biết:

• Rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp khi đứng.

• Đầy bụng, buồn nôn, tiêu chảy hoặc táo bón.

• Tiểu không kiểm soát, rối loạn cương dương hoặc khô âm đạo.

• Ra nhiều mồ hôi, nhất là về đêm.

4. Chẩn đoán biến chứng thần kinh do tiểu đường

Việc chẩn đoán chủ yếu dựa vào:

• Thăm khám lâm sàng: kiểm tra phản xạ, cảm giác, khả năng vận động.

• Các xét nghiệm hỗ trợ: đo dẫn truyền thần kinh, đo nhịp tim tư thế, siêu âm, điện cơ, hoặc test chức năng tự chủ thần kinh.

5. Phương pháp điều trị biến chứng thần kinh do tiểu đường

5.1 Kiểm soát đường huyết là ưu tiên hàng đầu

Duy trì mức đường huyết ổn định là yếu tố then chốt trong việc làm chậm hoặc ngăn chặn tổn thương thần kinh tiến triển. Cần tuân thủ đúng hướng dẫn điều trị, dùng thuốc đúng giờ, ăn uống lành mạnh và vận động thường xuyên.

5.2 Dùng thuốc điều trị triệu chứng

Một số thuốc được sử dụng bao gồm:

• Thuốc chống động kinh: như pregabalin, gabapentin giúp giảm đau dây thần kinh.

• Thuốc chống trầm cảm ba vòng và SNRI: như amitriptyline, duloxetine giúp giảm đau và cải thiện giấc ngủ.

• Thuốc giảm đau thông thường hoặc opioid: dùng khi cơn đau dữ dội.

• Miếng dán hoặc kem bôi: như lidocain hoặc capsaicin hỗ trợ giảm đau tại chỗ.

5.3 Điều trị biến chứng thần kinh tự chủ

Tùy vào từng biểu hiện, bác sĩ có thể kê thêm các loại thuốc như:

• Thuốc hỗ trợ tiêu hóa, chống táo bón hoặc tiêu chảy.

• Thuốc giúp cải thiện chức năng bàng quang và sinh dục.

• Kem bôi trơn hoặc estrogen âm đạo đối với nữ giới bị khô âm đạo.

5.4 Hỗ trợ bằng thảo dược chuyên biệt

Nghiên cứu hiện nay cho thấy một số loại thảo dược có tác dụng hỗ trợ thần kinh, giảm viêm, bảo vệ mạch máu và cải thiện đường huyết. Ví dụ như:

• Câu kỳ tử: có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ thần kinh.

• Nhàu: giúp cải thiện chuyển hóa, tăng nhạy cảm insulin.

• Hoài sơn: điều hòa đường huyết và hỗ trợ hồi phục dây thần kinh.

• Mạch môn: hỗ trợ chức năng tụy, bảo vệ mạch máu và thận.

6. Phòng ngừa biến chứng thần kinh ở người bệnh tiểu đường

6.1 Kiểm soát đường huyết đúng mức

Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, kiểm tra đường huyết đều đặn và giữ mức HbA1c dưới 7% nếu có thể.

6.2 Chế độ sinh hoạt lành mạnh

• Ăn uống hợp lý, giảm đường, tăng chất xơ.

• Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 lần/tuần.

• Tránh hút thuốc, hạn chế rượu bia.

• Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng.

6.3 Chăm sóc bàn chân đúng cách

• Kiểm tra chân hàng ngày để phát hiện sớm vết thương.

• Giữ vệ sinh chân sạch sẽ, khô ráo, dùng kem dưỡng ẩm nếu da khô.

• Cắt móng chân đúng cách, không cắt sát da hay vào khóe móng.

• Mang giày dép vừa chân, mềm mại, không bó sát, tránh đi chân trần.

6.4 Khám định kỳ và tầm soát biến chứng

Thăm khám định kỳ giúp phát hiện sớm biến chứng thần kinh cũng như các vấn đề liên quan như bệnh thận, tim mạch hay mắt.

7. Kết luận

Đái tháo đường biến chứng thần kinh là mối nguy tiềm ẩn nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu người bệnh hiểu đúng và điều trị kịp thời. Kiểm soát đường huyết, chăm sóc sức khỏe toàn diện sẽ giúp hạn chế tổn thương thần kinh và nâng cao chất lượng cuộc sống.

 

An Đường Bách Nhiên Mộc 

Thành phần: 

Dây thìa canh	500mg
Giảo cổ lam	375mg
Thục địa	337,5mg
Hoài sơn	300mg
Cam thảo đất	200mg
Huyền sâm	100mg
Cát căn	89mg
Mạch môn	89mg
Sơn thù	72mg
Bồ công anh	72mg

Công dụng:

• Hỗ trợ chuyển hóa đường trong cơ thể.

• Giúp giảm nguy cơ tăng đường huyết.

• Hỗ trợ tốt cho người có nguy cơ tiểu đường.

Liều dùng:

• Uống 3 viên/lần, 2-3 lần/ngày.

*Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. 

 

📣 Tham gia Group để nhận tư vấn miễn phí từ BS chuyên khoa: https://www.facebook.com/groups/cosuckhoelacotatcacotatcacotatca/
📧 Email: thaoduocbachnhienmoc@gmail.com
🌐 Website: bachnhienmoc.com
📍 Địa chỉ: 78 Mặt Hồ Linh Quang, P. Văn Chương, Q. Đống Đa, Hà Nội
📞 Hotline: 038.608.06.08

Bách Nhiên Mộc mang sức khỏe và niềm vui đến mọi người dân Việt Nam!