Đái tháo đường và tăng huyết áp là hai bệnh mạn tính phổ biến, thường song hành và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tim mạch, thận và não. Việc hiểu rõ mối liên hệ giữa chúng là chìa khóa để phòng ngừa biến chứng nguy hiểm và kiểm soát bệnh hiệu quả hơn.

1. Mối liên hệ giữa đái tháo đường và tăng huyết áp

Có đến khoảng hai phần ba người bệnh tiểu đường cũng mắc đồng thời chứng tăng huyết áp. Mặc dù là hai bệnh lý riêng biệt, song chúng lại có mối liên hệ mật thiết với nhau. Thực tế, huyết áp cao có thể làm trầm trọng hơn tình trạng tiểu đường, đẩy nhanh tiến trình biến chứng, trong khi bệnh tiểu đường cũng tạo điều kiện cho huyết áp tăng cao và làm gia tăng nguy cơ các bệnh lý tim mạch, đột quỵ từ 2–3 lần.

2. Đái tháo đường và Tăng Huyết Áp 

Nguyên nhân của việc mắc đái tháo đường hay đi kèm cùng cao huyết áp chủ yếu nằm ở sự tổn thương hệ mạch máu do đường huyết cao kéo dài. Khi lượng đường trong máu vượt mức kiểm soát, thành mạch dễ bị tổn thương, mất tính đàn hồi và hình thành các mảng xơ vữa – tích tụ từ cholesterol và chất béo. Những mảng này khiến lòng mạch bị hẹp lại, khiến tim phải hoạt động mạnh hơn để bơm máu đi khắp cơ thể, từ đó huyết áp tăng lên.

Không chỉ vậy, đái tháo đường còn ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng thận – cơ quan đóng vai trò then chốt trong điều hòa huyết áp. Đường huyết cao gây hư hại các mạch máu nhỏ và hệ thống lọc ở thận, dẫn đến giữ muối và nước, làm tăng thể tích máu và kéo theo huyết áp cao.

Ngoài ra, người bị tiểu đường thường tiểu nhiều hơn bình thường, gây mất nước. Cơ thể sẽ phản ứng bằng cách giữ lại nước nhằm bù đắp lượng dịch đã mất, vô tình làm tăng khối lượng tuần hoàn và khiến huyết áp càng tăng thêm.

3. Yếu tố nguy cơ Đái tháo đường và Tăng Huyết Áp

Các yếu tố làm tăng khả năng ĐTĐ và THA xuất hiện cùng lúc bao gồm:

• Tiền sử gia đình bệnh tim mạch

• Ăn mặn, nhiều chất béo

• Béo phì, lười vận động

• Hút thuốc, uống rượu

• Căng thẳng, ngưng thở khi ngủ

• Tuổi cao, bệnh thận mãn tính

Sự kết hợp của nhiều yếu tố làm nguy cơ đau tim, đột quỵ tăng cấp số nhân.

4. Hướng dẫn phòng ngừa & kiểm soát

4.1. Chế độ ăn uống – trọng tâm DASH

Chế độ DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) hiệu quả trong giảm huyết áp và hỗ trợ kiểm soát đường huyết. Nguyên tắc chính:

• Ăn nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt

• Giảm muối <5–6 g/ngày

• Tránh mỡ bão hòa, chất béo chuyển hóa

• Tăng kali từ chuối, rau bina, khoai lang

• Hạn chế thịt đỏ, đồ ngọt, đồ ăn chế biến sẵn

4.2. Vận động thể chất

• 150 phút/tuần hoạt động thể chất cường độ vừa: đi bộ nhanh, bơi, đạp xe

• Lợi ích: giảm cân, cải thiện insulin, ổn định huyết áp và HbA1C.

4.3. Giảm cân 

Giảm 3–5% trọng lượng cơ thể giúp cải thiện huyết áp rõ rệt. Đồng thời giảm đề kháng insulin.

4.4. Quản lý stress và lối sống lành mạnh

• Đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng

• Không hút thuốc, hạn chế rượu bia

4.5. Theo dõi và tầm soát định kỳ

• Tự đo huyết áp tại nhà

• Khám sức khỏe theo chỉ định bác sĩ: đường huyết, HbA1C, chức năng thận, lipid máu

• Thực hiện mục tiêu huyết áp < 130/80 mmHg, hoặc thấp hơn nếu thận chịu được

5. Điều trị bằng thuốc ở người mắc Đái tháo đường và Tăng Huyết Áp

• ACEi (Captopril, Enalapril…)

• ARB (Losartan, Valsartan…)
  → Cả hai nhóm này bảo vệ thận, giảm albumin niệu, giảm biến chứng mạch máu.

• Lợi tiểu thiazide (Hydrochlorothiazide, Indapamid…)

• Chẹn kênh canxi (Amlodipine, Nifedipine…)

6. Kết luận 

Đái tháo đường và tăng huyết áp không chỉ cùng tồn tại mà còn tương tác, làm trầm trọng lẫn nhau nếu không được kiểm soát tốt. Vì vậy, người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, theo dõi chỉ số sức khỏe định kỳ và tuân thủ điều trị để phòng ngừa biến chứng nguy hiểm lâu dài.

An Đường Bách Nhiên Mộc 

Thành phần: 

Công dụng:

• Hỗ trợ chuyển hóa đường trong cơ thể.

• Giúp giảm nguy cơ tăng đường huyết.

• Hỗ trợ tốt cho người có nguy cơ tiểu đường.

Liều dùng:

• Uống 3 viên/lần, 2-3 lần/ngày.

*Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. 

📣 Tham gia Group để nhận tư vấn miễn phí từ BS chuyên khoa: https://www.facebook.com/groups/cosuckhoelacotatcacotatcacotatca/
📧 Email: thaoduocbachnhienmoc@gmail.com
🌐 Website: bachnhienmoc.com
📍 Địa chỉ: 78 Mặt Hồ Linh Quang, P. Văn Chương, Q. Đống Đa, Hà Nội
📞 Hotline: 038.608.06.08

Bách Nhiên Mộc mang sức khỏe và niềm vui đến mọi người dân Việt Nam!