Lời Khuyên Cho Người Bệnh Gout
Lời khuyên cho người bệnh gout là điều cần thiết giúp kiểm soát tốt bệnh và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm. Bên cạnh việc dùng thuốc, người bệnh cần chú ý đến chế độ ăn uống, sinh hoạt, luyện tập và tái khám định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ.
1. Bệnh gout là gì?
Bệnh Gout (hay còn gọi là Gút, bắt nguồn từ tiếng Pháp Goutte, nghĩa là "giọt nước"), còn được biết đến với tên gọi thống phong. Đây là một dạng viêm khớp đặc trưng bởi những cơn đau dữ dội và sưng viêm tại khớp, thường gặp nhất ở khớp ngón chân cái.
Nguyên nhân chính của bệnh là rối loạn chuyển hóa purin – một hợp chất tự nhiên có mặt trong nhiều loại thực phẩm và đồ uống, chẳng hạn như thịt đỏ, hải sản, rượu bia. Sự rối loạn này dẫn đến nồng độ acid uric trong máu tăng cao hoặc giảm khả năng đào thải, khiến các tinh thể muối urat lắng đọng tại khớp và gây viêm.
Bệnh gout thường được chia thành 4 giai đoạn tiến triển:
-
Giai đoạn 1: Tăng acid uric trong máu nhưng chưa xuất hiện triệu chứng lâm sàng.
-
Giai đoạn 2: Xuất hiện các đợt viêm khớp cấp tính, thường biểu hiện bằng sưng đau tại một khớp – điển hình là khớp ngón chân cái, các cơn đau có thể lặp lại sau vài ngày và thường kéo dài trong khoảng 2 năm.
-
Giai đoạn 3: Giai đoạn khoảng cách giữa các cơn đau, người bệnh không có triệu chứng rõ rệt.
-
Giai đoạn 4: Nếu không được điều trị thích hợp, bệnh có thể trở thành mạn tính, gây tổn thương nhiều khớp và làm tăng nguy cơ tàn phế.
2. Lời khuyên cho người bệnh gout
2.1. Áp dụng chế độ ăn uống hợp lý
Chế độ dinh dưỡng là yếu tố then chốt trong quá trình kiểm soát bệnh gout. Việc tiêu thụ thực phẩm giàu purin có thể khiến nồng độ acid uric trong máu tăng cao, làm tình trạng bệnh diễn biến nặng hơn. Do đó, người bệnh cần tránh các loại thực phẩm như đậu xanh, các loại thịt đỏ, cá mòi, cá thu, sò, ốc… vì chúng chứa hàm lượng purin cao, dễ làm khởi phát hoặc tái phát các đợt viêm khớp cấp.
Bên cạnh đó, cần hạn chế các loại carbohydrate tinh chế có chỉ số đường huyết cao như bánh mì trắng, bánh quy, nước giải khát công nghiệp và các loại nước trái cây pha chế sẵn. Những thực phẩm này thường chứa nhiều đường fructose – một chất có thể làm tăng acid uric trong máu.
Mặt khác, nên ưu tiên bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa từ tự nhiên như nho, dứa, quả tắc, đặc biệt là quả anh đào. Một số nghiên cứu ghi nhận, quả anh đào có thể giúp hỗ trợ giảm nguy cơ khởi phát các đợt gout cấp, nhất là khi được sử dụng phối hợp với thuốc điều trị hạ acid uric như allopurinol.
2.2. Uống đủ nước mỗi ngày
Việc cung cấp đầy đủ nước cho cơ thể giúp hỗ trợ quá trình bài tiết acid uric qua đường tiểu, từ đó làm giảm nguy cơ hình thành tinh thể urat tại các khớp. Đồng thời, duy trì lượng nước đầy đủ giúp kéo dài khoảng cách giữa các đợt viêm khớp cấp do gout.
Người bệnh nên ưu tiên nước lọc. Ngoài ra, một số loại đồ uống có nguồn gốc tự nhiên như nước ép dứa, nước ép anh đào, trà gừng, nước táo cũng có thể được cân nhắc sử dụng với lượng vừa phải, phù hợp với thể trạng và hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng.
2.3. Kiểm soát cân nặng
Thừa cân, béo phì là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển và tiến triển nặng của bệnh gout. Duy trì cân nặng hợp lý giúp cải thiện khả năng chuyển hóa và giảm gánh nặng lên các khớp bị ảnh hưởng.
Nếu người bệnh đang trong tình trạng thừa cân, nên bắt đầu kế hoạch giảm cân khoa học, kết hợp giữa chế độ ăn lành mạnh và vận động thể chất phù hợp. Các bài tập nhẹ như bơi lội hoặc aerobic dưới nước rất hữu ích, bởi chúng giúp tăng cường sức bền mà không gây áp lực lớn lên các khớp.
Tuy nhiên, việc giảm cân cần được thực hiện từ từ, tránh các phương pháp ăn kiêng khắc nghiệt vì có thể làm rối loạn chuyển hóa, dẫn đến gia tăng acid uric trong máu.
2.4. Quản lý căng thẳng
Căng thẳng tâm lý kéo dài là một yếu tố nguy cơ góp phần làm khởi phát hoặc làm trầm trọng thêm các đợt viêm khớp do gout. Mặc dù không thể tránh hoàn toàn áp lực trong cuộc sống, người bệnh cần chủ động học cách điều chỉnh cảm xúc, giảm căng thẳng thông qua các phương pháp thư giãn như thiền, hít thở sâu hoặc tập yoga.
Duy trì tinh thần thoải mái không chỉ góp phần cải thiện chất lượng sống mà còn giúp kiểm soát bệnh hiệu quả hơn về lâu dài.
2.5. Duy trì hoạt động thể chất
Do cảm giác đau và cứng khớp trong các đợt cấp, nhiều người bệnh gout có xu hướng hạn chế vận động. Tuy nhiên, thiếu vận động lại là yếu tố khiến acid uric dễ tích tụ hơn và gây tổn thương khớp lâu dài.
Việc duy trì các bài tập nhẹ nhàng, phù hợp với thể trạng sẽ giúp cải thiện lưu thông máu, hỗ trợ chuyển hóa và góp phần duy trì cân nặng. Các hoạt động như đi bộ, đạp xe nhẹ, yoga hoặc bơi lội đều có thể được lựa chọn sau khi tham khảo ý kiến bác sĩ.
2.6. Theo dõi và kiểm soát acid uric
Để kiểm soát tốt bệnh gout, người bệnh cần tái khám đúng lịch và theo dõi định kỳ nồng độ acid uric trong máu. Theo khuyến cáo, nồng độ acid uric nên duy trì dưới 6 mg/dl ở bệnh nhân chưa có hạt tophi, và dưới 5 mg/dl đối với trường hợp đã hình thành tophi.
Trong một số trường hợp nặng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc hạ acid uric đều đặn để duy trì mức ổn định và ngăn ngừa tái phát.
2.7. Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc hồi phục thể lực và ổn định chuyển hóa trong cơ thể. Ngủ đủ giấc không chỉ giúp cải thiện tâm trạng mà còn hạn chế tình trạng stress – yếu tố làm tăng nguy cơ tái phát cơn gout cấp. Người bệnh nên duy trì thói quen ngủ đúng giờ, hạn chế thức khuya và đảm bảo chất lượng giấc ngủ.
2.8. Loại bỏ các yếu tố nguy cơ như thuốc lá và rượu bia
Thuốc lá và rượu bia đều có tác động tiêu cực đến quá trình chuyển hóa của cơ thể. Hút thuốc làm suy giảm chức năng trao đổi chất và ảnh hưởng đến hệ mạch máu, còn rượu – đặc biệt là rượu vang và bia – có thể làm tăng acid uric máu thông qua cơ chế làm tăng phân giải purin và giảm bài tiết acid uric qua thận.
Người bệnh gout cần tuyệt đối tránh các loại đồ uống có cồn và cai thuốc lá để ngăn chặn tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn.
2.9. Sử dụng sản phẩm từ thảo dược hỗ trợ điều trị
Theo Y học cổ truyền, bệnh gout thường thuộc thể phong thấp nhiệt hoặc đàm thấp ứ trệ. Do đó, việc sử dụng các bài thuốc, sản phẩm có nguồn gốc từ thảo dược để hỗ trợ cải thiện triệu chứng được đánh giá là an toàn và phù hợp với thể trạng của người Việt.
Một số thảo dược có tác dụng hỗ trợ giảm viêm, giảm đau, tiêu sưng đồng thời giúp thanh nhiệt, lợi tiểu, cải thiện chức năng gan thận – cơ quan tham gia vào quá trình chuyển hóa và đào thải acid uric.
Tuy nhiên, để đạt hiệu quả điều trị cao và an toàn, người bệnh nên sử dụng sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được chiết tách và bào chế đúng kỹ thuật, đảm bảo hàm lượng hoạt chất sinh học cần thiết. Việc kết hợp hài hòa giữa nguyên lý Y học cổ truyền và công nghệ sản xuất hiện đại sẽ giúp nâng cao hiệu quả hỗ trợ điều trị bệnh gout một cách bền vững.
3. Nguyên nhân gây bệnh gout
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh gout là do nồng độ acid uric trong máu tăng cao kéo dài, dẫn đến sự hình thành các tinh thể urat lắng đọng tại khớp, gây viêm và đau. Bên cạnh đó, một số nguyên nhân khác cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh:
-
Chế độ ăn chứa nhiều purin: Purin là hợp chất khi phân giải sẽ tạo thành acid uric. Việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, nội tạng động vật, một số loại đậu và hải sản có thể làm tăng acid uric trong máu.
-
Sử dụng đồ uống có cồn hoặc nước ngọt có đường: Các loại rượu bia, nước giải khát chứa nhiều đường, đặc biệt là fructose, có khả năng kích thích quá trình chuyển hóa purin, từ đó làm tăng acid uric máu.
-
Suy giảm chức năng thận: Acid uric được bài tiết chủ yếu qua đường nước tiểu. Khi chức năng thận bị suy giảm, quá trình đào thải acid uric bị hạn chế, khiến nồng độ chất này trong máu tăng cao.
Ngoài ra, các yếu tố nguy cơ dưới đây cũng góp phần làm tăng khả năng mắc bệnh gout:
-
Giới tính: Bệnh thường gặp ở nam giới, có thể liên quan đến thói quen ăn uống, sử dụng rượu bia và hút thuốc.
-
Tuổi tác: Nam giới trong độ tuổi 30–50 và phụ nữ sau mãn kinh là nhóm có nguy cơ cao hơn.
-
Yếu tố gia đình: Gout có xu hướng xuất hiện trong các gia đình có cùng chế độ ăn và sinh hoạt.
-
Tình trạng thừa cân hoặc béo phì: Làm gia tăng sản xuất và giảm thải acid uric.
-
Một số bệnh lý về enzym: Gây rối loạn trong quá trình chuyển hóa purin.
-
Tiếp xúc với chì: Môi trường sống hoặc làm việc có nguy cơ nhiễm độc chì cũng liên quan đến bệnh gout.
-
Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như lợi tiểu, aspirin, cyclosporin, levodopa hoặc vitamin PP (niacin, B3) có thể ảnh hưởng đến nồng độ acid uric trong máu.
4. Biến chứng của bệnh gout
Bệnh gout nếu không được điều trị đúng cách và người bệnh không tuân thủ các biện pháp phòng ngừa có thể dẫn đến tái phát thường xuyên. Những đợt viêm khớp lặp đi lặp lại không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và công việc mà còn làm khớp bị biến dạng theo thời gian, tăng nguy cơ dẫn đến tàn phế.
Ngoài tổn thương tại khớp, nồng độ acid uric trong máu cao cũng có thể gây lắng đọng tinh thể urat tại thận, dẫn đến hình thành sỏi uric. Các tinh thể này có dạng sắc nhọn, tích tụ tại bể thận và ống thận, gây tổn thương tại chỗ.
Đặc điểm của sỏi uric là không cản quang nên thường không nhìn thấy được trên phim X-quang thường quy mà cần phát hiện thông qua chụp UIV hoặc siêu âm thận. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, sỏi có thể gây giãn đài bể thận, tổn thương ống thận và làm giảm chức năng thận, dẫn đến tình trạng suy thận mạn tính.
5. Kết luận
Lời khuyên cho người bệnh gout là hãy kiên trì điều trị, tuân thủ chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học để hạn chế tái phát. Việc chủ động phòng ngừa và theo dõi sức khỏe định kỳ sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, bảo vệ chất lượng cuộc sống lâu dài.
TPBVSK An Phong Bách Nhiên Mộc
Thành phần
Trong 1 viên có chứa 268mg cao khô chiết xuất từ 3485,5mg hỗn hợp nguyên liệu (tỷ lệ chiết xuất 1:13):
Dây gắm (Gnetum montanum) ............................................. 563mg
Dây đau xương ......................................................................... 450mg
Hạ khô thảo .............................................................................. 450mg
Hy thiêm ..................................................................................... 360mg
Ngưu tất ....................................................................................... 300mg
Đương quy .................................................................................. 300mg
Độc hoạt ....................................................................................... 300mg
Râu mèo ....................................................................................... 200mg
Thổ phục linh .............................................................................. 120mg
Trần bì ............................................................................................ 100mg
Tang chi ........................................................................................... 80mg
Cam thảo (Glycyrrhiza uralensis) .............................................. 50mg
Hậu phác nam ............................................................................... 50mg
Tỳ giải ............................................................................................... 50mg
Thương truật .................................................................................. 12,5mg
Bột Nghệ vàng ................................................................................ 80mg
Cao khô bàng hôi ............................................................................ 50mg
(Terminalia bellirica extract; tỉ lệ 10:1)
Phụ liệu: vỏ nang gelatin, chất bảo quản: sodium benzoate, chất chống đóng vón: bột talc, magnesium stearate, calcium carbonate.
Khối lượng trung bình viên: 650mg ± 7,5% (đã bao gồm vỏ nang)
Công dụng: Hỗ trợ giảm acid uric, hỗ trợ giảm triệu chứng sưng đau do gout.
Đối tượng sử dụng: Người lớn có acid uric máu cao, người bị gout.
Cách dùng: Người lớn uống 2 viên/lần × 2 lần/ngày
Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
📣 Tham gia Group để nhận tư vấn miễn phí từ BS chuyên khoa: https://www.facebook.com/groups/cosuckhoelacotatcacotatcacotatca/
📧 Email: thaoduocbachnhienmoc@gmail.com
🌐 Website: bachnhienmoc.com
📍 Địa chỉ: 78 Mặt Hồ Linh Quang, P. Văn Chương, Q. Đống Đa, Hà Nội
📞 Hotline: 038.608.06.08
Bách Nhiên Mộc mang sức khỏe và niềm vui đến mọi người dân Việt Nam!