Thoái hóa khớp gối là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến nhất ở người lớn tuổi, nhưng nó không chỉ ảnh hưởng đến người già mà cả những người trẻ tuổi có lối sống ít vận động, béo phì hoặc từng chấn thương. Bệnh này khiến sụn khớp và xương dưới sụn bị mòn dần, làm khớp đau nhức, sưng viêm và hạn chế vận động. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và các biện pháp điều trị, phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe khớp gối lâu dài.

1. Tổng quan về bệnh thoái hóa khớp gối

Thoái hóa khớp gối là quá trình sụn khớp và xương dưới sụn thay đổi cấu trúc, dẫn đến sự hình thành gai xương và biến dạng khớp. Bệnh cũng có thể gây tổn thương các thành phần bên trong như màng hoạt dịch, dây chằng và sụn chêm.

Khi khớp bị tổn thương nặng, chất lượng dịch khớp giảm, làm tăng ma sát giữa các mặt khớp. Sụn khớp bị bào mòn dần, khe khớp hẹp lại, từ đó làm giảm khả năng vận động và gây đau khi cử động.

2. Nguyên nhân gây thoái hóa khớp gối

• Tuổi tác cao là yếu tố quan trọng khiến thoái hóa khớp gối phổ biến ở người lớn tuổi, nhất là những người từng làm công việc nặng nhọc, thường xuyên đứng lâu hoặc mang vác nặng, cũng như người béo phì.

• Thừa cân làm tăng áp lực đáng kể lên khớp gối; ví dụ, mỗi 0,45 kg cân nặng tăng thêm sẽ khiến khớp gối phải chịu thêm từ khoảng 1,35 kg đến 1,8 kg trọng lực.

• Phụ nữ trên 55 tuổi có tỉ lệ mắc cao hơn do dây chằng yếu hơn và thói quen đi giày cao gót, khiến áp lực dồn lên sụn khớp nhiều hơn và đẩy nhanh quá trình thoái hóa.

• Yếu tố di truyền cũng góp phần, bao gồm đột biến gen làm tăng nguy cơ mắc bệnh sớm hoặc bất thường hình dạng xương quanh khớp khiến sụn dễ bị mòn.

• Tiền sử chấn thương khớp như đứt dây chằng, nứt hoặc vỡ xương quanh gối cũng làm tăng nguy cơ thoái hóa. Ngoài ra, các bất thường trục chi dưới hoặc tổn thương từ viêm nhiễm, gãy xương đùi, chậu cũng là nguyên nhân.

• Người thường xuyên tập luyện hoặc thi đấu những môn thể thao đòi hỏi vận động gối nhiều như bóng đá, quần vợt dễ bị yếu khớp, nhất là khi từng gặp chấn thương.

• Một số bệnh lý cơ xương khớp khác như viêm khớp dạng thấp, thừa sắt, dư hormone tăng trưởng cũng làm nguy cơ thoái hóa khớp cao hơn.

3. Triệu chứng thoái hóa khớp gối

Các dấu hiệu thường gặp của thoái hóa khớp gối bao gồm tình trạng đau tại vùng gối, có thể lan xung quanh hoặc tập trung ở một số điểm nhất định. Ban đầu, cơn đau thường nhẹ và xuất hiện khi vận động nhiều như đi bộ, leo cầu thang hoặc lên dốc, thường rõ nhất vào buổi tối. Đây thường là biểu hiện sớm của bệnh.

Theo thời gian, khớp gối có thể bị sưng do viêm hoặc tích tụ dịch khớp. Khi dịch được hút ra, mức độ đau có thể giảm nhưng tình trạng này dễ tái phát. Bệnh tiến triển nặng hơn có thể khiến khớp bị cứng, đặc biệt vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.

Triệu chứng cũng thay đổi tùy theo giai đoạn bệnh:

• Giai đoạn 1: Triệu chứng rất nhẹ hoặc khó nhận biết, gây khó khăn cho việc phát hiện sớm.

• Giai đoạn 2: Xuất hiện đau sau khi đi, chạy, cùng với cứng khớp và đau khi cúi hoặc uốn người.

• Giai đoạn 3: Đau thường xuyên hơn, cứng khớp sau khi ngồi lâu hoặc vào buổi sáng, kèm sưng khi vận động nhiều.

• Giai đoạn 4: Đau xảy ra ngay cả khi di chuyển ít, khớp trở nên cứng và có thể kèm cảm giác tê liệt.

4. Đối tượng nguy cơ cao thoái hóa khớp gối

• Người lớn tuổi, đặc biệt là người cao tuổi, có nguy cơ mắc thoái hóa khớp gối cao hơn.

• Những người làm công việc nặng nhọc, thường xuyên mang vác nặng hoặc phải đeo đai hỗ trợ khi lao động.

• Người thừa cân hoặc béo phì.

• Những ai từng bị chấn thương khớp gối, như đứt dây chằng hoặc gãy, nứt xương ở phần dưới xương đùi.

5. Biến chứng của thoái hóa khớp gối

Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, thoái hóa khớp gối có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như sau:

• Tăng nguy cơ chấn thương: Những cơn đau cấp tính làm giảm khả năng vận động và thăng bằng, khiến người bệnh dễ té ngã. Thống kê cho thấy trên 30% bệnh nhân thoái hóa khớp có nguy cơ té ngã và nguy cơ gãy xương tăng khoảng 20%.

• Thiếu xương: Trong giai đoạn nặng, sụn khớp bị mất dần dẫn đến sự suy giảm nhanh chóng về mật độ xương và số lượng tế bào xương, đôi khi cần can thiệp phẫu thuật để loại bỏ phần xương bị tổn thương.

• Mất ổn định khớp: Tình trạng đứt gân hoặc dây chằng quanh khớp có thể khiến khớp kém vững chắc.

• Chèn ép dây thần kinh: Áp lực từ xương hoặc sụn thoái hóa có thể chèn ép lên dây thần kinh, gây đau tăng, kèm cảm giác ngứa, tê hoặc yếu.

• Liên quan đến bệnh lý khác: Người mắc thoái hóa khớp gối có nguy cơ cao hơn phát triển các bệnh như béo phì, tiểu đường, tim mạch và ung thư.

• Hình thành u nang Baker: Đây là u nang hình thành phía sau đầu gối do thoái hóa, có thể chèn ép mạch máu và gây sưng đau ở chân.

• Tăng nguy cơ bệnh gout: Nồng độ axit uric cao ở người thoái hóa khớp làm gia tăng khả năng mắc gout – một dạng viêm khớp khác.

6. Phương pháp chẩn đoán thoái hóa khớp gối

Để chẩn đoán thoái hóa khớp gối, bác sĩ sẽ đánh giá tiến triển của bệnh thông qua việc khám trực tiếp vùng khớp gối và kiểm tra tổng quát cơ thể.

Dựa trên mức độ nghi ngờ và biểu hiện lâm sàng, có thể cần thực hiện thêm một số xét nghiệm hình ảnh:

• Chụp X-quang giúp quan sát tổn thương ở xương và sụn, đồng thời phát hiện các gai xương nếu có.

• Chụp cắt lớp vi tính (CT) được lựa chọn trong những trường hợp cần hình ảnh chi tiết và kết quả nhanh.

• Chụp cộng hưởng từ (MRI) hỗ trợ khi hình ảnh X-quang chưa đủ rõ ràng để xác định tình trạng bệnh.

• Nếu khớp có dấu hiệu sưng, siêu âm có thể được dùng để kiểm tra. Trong điều kiện vô trùng, bác sĩ cũng có thể chọc hút dịch khớp để hỗ trợ chẩn đoán.

7. Các phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối

Dựa trên kết quả chẩn đoán và mức độ tiến triển của bệnh, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cho thoái hóa khớp gối.

• Tập thể dục kết hợp chế độ ăn khoa học: Người bệnh cần đảm bảo thời gian nghỉ ngơi hợp lý, tập luyện đúng kỹ thuật để tránh cứng khớp và teo cơ. Việc duy trì chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là canxi và khoáng chất, rất quan trọng. Thực hiện các bài tập đều đặn giúp cơ quanh gối linh hoạt hơn, cải thiện độ vững chắc của khớp và hỗ trợ giảm đau.

• Giảm cân: Đối với người thừa cân hoặc béo phì, giảm cân dưới hướng dẫn chuyên môn giúp giảm áp lực lên khớp gối và cải thiện các triệu chứng đau do viêm.

• Sử dụng thuốc giảm đau và kháng viêm: Các loại thuốc không kê đơn như acetaminophen, ibuprofen, naproxen natri thường được dùng để giảm đau trong thời gian ngắn (tối đa khoảng 10 ngày để tránh tác dụng phụ). Nếu cơn đau không thuyên giảm, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được chỉ định thuốc phù hợp hơn. Ngoài ra, có thể sử dụng thuốc bôi ngoài da, thuốc chống thoái hóa khớp tác dụng chậm hoặc các bài thuốc dân gian như ngải cứu, lá lốt để giảm đau và làm chậm diễn tiến bệnh.

• Tiêm chất nhờn vào khớp gối: Các liệu pháp tiêm Corticosteroid hoặc Acid hyaluronic đóng vai trò như chất bôi trơn giúp giảm đau, giảm sưng và hạn chế tình trạng cứng khớp.

• Vật lý trị liệu: Thực hiện các bài tập vật lý trị liệu giúp giảm đau, tăng sức mạnh cơ bắp và cải thiện độ linh hoạt của khớp. Bệnh nhân có thể được hướng dẫn tập chủ động hoặc thụ động, đồng thời được chỉ dẫn cách thực hiện các sinh hoạt hằng ngày nhằm hạn chế đau nhức.

• Phẫu thuật và thay khớp: Nếu các phương pháp điều trị bảo tồn không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật. Các kỹ thuật phổ biến gồm:

• Nội soi khớp: Áp dụng cho người dưới 55 tuổi nhằm loại bỏ sụn hỏng, điều chỉnh dây chằng lỏng, làm sạch bề mặt xương.

• Cắt xương chỉnh trục: Giúp điều chỉnh hình dạng xương để cải thiện độ vững của khớp, dù không giải quyết triệt để thoái hóa sụn và có thể cần phẫu thuật bổ sung về sau.

• Thay khớp hoặc tạo hình khớp: Phổ biến ở bệnh nhân trên 50 tuổi, sử dụng bộ phận nhân tạo làm từ kim loại hoặc nhựa với tuổi thọ trung bình trên 20 năm.

• Phương pháp không dùng thuốc: Ngoài các cách trên, một số liệu pháp hỗ trợ như châm cứu, điện châm, thủy châm và cấy chỉ cũng được sử dụng để giảm triệu chứng thoái hóa khớp gối mà không cần dùng thuốc.

8. Phòng ngừa thoái hóa khớp gối

Để giảm nguy cơ mắc thoái hóa khớp gối, có thể áp dụng những biện pháp sau:

• Chế độ dinh dưỡng: Bổ sung các loại cá nước lạnh và thực phẩm giàu axit béo omega-3 để hỗ trợ chống viêm. Thực đơn hàng ngày nên có xương ống, sườn bò, sườn bê, thịt heo, gia cầm, tôm và cua nhằm cung cấp đầy đủ protein và dưỡng chất.

• Vận động và sinh hoạt hợp lý: Duy trì thói quen tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày và 5 ngày mỗi tuần, tránh hoạt động quá sức.

• Kiểm soát cân nặng: Giữ chỉ số BMI dưới 23 để hạn chế áp lực lên khớp gối.

• Ổn định đường huyết: Duy trì mức glucose trong máu ổn định vì nồng độ đường cao có thể ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của sụn, làm tăng nguy cơ viêm và hao mòn sụn.

• Hạn chế mang nặng và luyện tập an toàn: Tránh mang vác vật nặng, tuân thủ kỹ thuật đúng khi chơi thể thao, chọn giày phù hợp và sử dụng thiết bị bảo hộ khi cần thiết.

• Nghỉ ngơi hợp lý: Sau 1–2 giờ làm việc nên dành thời gian giải lao và thay đổi tư thế mỗi 20 phút để tránh mỏi cơ và khớp.

• Xoa bóp nhẹ nhàng: Vào buổi sáng và chiều nên xoa bóp khớp giúp cơ thư giãn và lưu thông máu tốt hơn.

• Khám sức khỏe định kỳ: Thực hiện kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện và xử lý sớm các vấn đề về khớp.

9. Kết luận

Thoái hóa khớp gối là căn bệnh tiến triển chậm nhưng gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống nếu không phát hiện và điều trị sớm. Việc duy trì lối sống lành mạnh, kiểm soát cân nặng và tập luyện hợp lý chính là chìa khóa phòng ngừa và làm chậm tiến triển bệnh. Nếu có dấu hiệu đau, sưng, cứng khớp gối kéo dài, hãy đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Thực phẩm bảo vệ sức khoẻ Khớp Bách Nhiên Mộc:

Thành phần chính:

- Tang ký sinh: 300mg
- Đỗ trọng: 225mg
- Phòng phong: 225mg
- Ngưu tất: 225mg
- Tần cửu: 225mg
- Độc hoạt: 150mg
- Xuyên khung: 115mg
- Phục linh: 70mg
- Thược dược: 70mg
- Cam thảo: 70mg
- Địa hoàng: 42mg
- Bột Đương quy: 98mg
- Devil’s Claw Extract: 50mg (Chiết xuất cây móng quỷ, tỷ lệ chiết xuất 10:1)
- Bột Quế nhục: 22,4mg
- Bột Tế tân: 11,2mg
- Bột Nhân sâm: 4,48mg (Rhizoma et Radix Ginseng)
- Bột Sâm Ngọc Linh: 2,4mg (Rhizoma et Radix Panacis vietnamensis)

Công dụng:

 Hỗ trợ giảm các triệu chứng do viêm khớp, thoái hóa khớp. Hỗ trợ hạn chế lão hóa khớp, giúp khớp vận động linh hoạt.

Đối tượng sử dụng:

Người bị viêm khớp, thoái hóa khớp có các triệu chứng: đau nhức khớp, khó vận động.

Liều dùng:

Người lớn uống 2 viên/lần, 2-3 lần/ngày, nên uống sau ăn.

Lưu ý:

Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

Để duy trì sức khỏe khớp dẻo dai và linh hoạt, bạn cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, luyện tập và sử dụng các sản phẩm hỗ trợ như Khớp Bách Nhiên Mộc. Việc chăm sóc khớp rất quan trọng để giảm thiểu các triệu chứng đau nhức khớp, giúp bạn vận động dễ dàng hơn trong cuộc sống hàng ngày.

Hãy cùng Bách Nhiên Mộc đồng hành trên hành trình mang sức khỏe và niềm vui đến cho mọi người dân Việt Nam, bởi sức khỏe là tài sản quý giá nhất của mỗi con người.

--------------------------------------
Bách Nhiên Mộc - Thương hiệu thảo dược thiên nhiên vì sức khỏe cộng đồng!
📣 Tham gia Group để nhận tư vấn miễn phí từ BS chuyên khoa: https://www.facebook.com/groups/cosuckhoelacotatcacotatcacotatca/
🛒 Shopee: https://shopee.vn/shop/1576722813
🛒 Droppii: https://droppii.vn/thuong-hieu/bach-nhien-moc/
📧 Email: thaoduocbachnhienmoc@gmail.com
🌐 Website: bachnhienmoc.com
📍 Địa chỉ: 78 Mặt hồ Linh Quang, Phường  Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Quận Đống Đa, TP Hà Nội
📞 Hotline: 038.608.06.08

Bách Nhiên Mộc - Thương hiệu thảo dược thiên nhiên vì sức khoẻ cộng đồng!